Zmiana nazwiska w księdze wieczystej
Zdarza się, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni będący w posiadaniu nieruchomości, po zmianie nazwiska na skutek zawarcia związku małżeńskiego bądź rozwodu zapominają o konieczności wprowadzenia zmiany danych w księdze wieczystej prowadzonej dla posiadanej nieruchomości.
Tego typu zaniechanie powoduje niezgodność stanu prawnego nieruchomości z rzeczywistym stanem prawnym i może przyczynić się do powstania szkody w majątku osoby trzeciej. Jeżeli faktycznie osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku ujawnienia swego prawa w księdze wieczystej.
Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Wejdź na Ksiegiwieczyste.pl
Sprawdź, jakie to proste!
Kiedy następuje zmiana nazwiska?
Zmiana nazwiska może być dokonana tylko z ważnych powodów. Szczegółowe informacje w zakresie zmiany nazwiska i imienia zostały zawarte w ustawie z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1414 z późn. zm.)
W większości przypadków do zmiany nazwiska dochodzi po zawarciu związku małżeńskiego. Znacznie mniej po rozwodzie czy z innych ważnych powodów (zgodnie z ustawą).
Po zawarciu związku małżeńskiego oboje z małżonków mogą zostać przy swoim nazwisku, bądź jedno z małżonków może przyjąć nazwisko współmałżonka (rezygnując ze swojego), jak i jedno z małżonków może pozostać przy swoim nazwisku jak i przyjmując nazwisko swojego współmałżonka. Opcji zmiany nazwiska jest kilka, a wybór należy do małżonków.
Innym powodem zmiany nazwiska jest rozwód. Najczęściej osoby rozwodzące się wracają do swoich nazwisk sprzed małżeństwa.
Do zmiany nazwiska może również dojść w przypadku, gdy nazwisko obecne urąga godności bądź ośmiesza daną osobę. Katalog powodów uzasadniających zmianę nazwiska jest otwarty. Ostateczną decyzję w sprawie zmiany nazwiska, na wniosek osoby zainteresowanej, podejmuje kierownik urzędu stanu cywilnego.
Wniosek o zmianę nazwiska w księdze wieczystej na przykładzie zmiany nazwiska po ślubie
Osoba będąca właścicielem nieruchomości gruntowej, lokalowej czy budynkowej, która zawarła związek małżeński i zmieniła nazwisko na nazwisko męża (żony) lub do swojego nazwiska dodała nazwisko męża, powinna bez zbędnej zwłoki dążyć do zmiany danych osobowych (nazwiska) w księdze wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomości. To ważne, ponieważ z chwilą zmiany nazwiska stan prawny nieruchomości ujawniony w treści księgi wieczystej będącej własnością np. małżonki, która przyjęła nazwisko męża, stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym.
Wskazuje na to Art. 35 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, którego treść brzmi: „Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej.”
Aby obowiązek ten został spełniony, ustawodawca wprowadził do ustawy konkretną sankcję w postaci obowiązku naprawienia powstałej szkody, którą osoba trzecia poniosła na skutek nieujawnienia w księdze wieczystej prawa własności do nieruchomości przez jej właściciela.
Odpis zupełny aktu małżeństwa jako dokument świadczący o zmianie nazwiska
Aby przeprowadzić procedurę zmiany nazwiska w księdze wieczystej należy postarać się o dokument świadczący o zmianie nazwiska. W przypadku zmiany nazwiska na skutek zawarcia związku małżeńskiego, dokumentem świadczącym o zmianie nazwiska będzie „Odpis zupełny aktu małżeństwa” – w oryginalne, albowiem w dokumencie tym znajduje się informacja o zmianie nazwiska (istnieje również odpis skrócony aktu stanu cywilnego, który zawiera aktualną treść aktu stanu cywilnego – czyli nie informuje o tym, że doszło do zmiany).
Dokument „Odpis zupełny aktu małżeństwa” można otrzymać w dowolnym Urzędzie Stanu Cywilnego w Polsce. Odpis zupełny aktu małżeństwa może uzyskać:
- osoba, której akt dotyczy,
- wstępni, zstępni, rodzeństwo, małżonek, przedstawiciel ustawowy, opiekun,
- sąd,
- prokurator,
- organy administracji publicznej, jeżeli jest to konieczne do realizacji jego ustawowych zadań,
- osoby, które wykażą interes prawny,
- organizacje społeczne, jeżeli jest to zgodne z ich celem statutowym i przemawia za tym interes społeczny.
Osoba uprawniona do otrzymania odpisu zupełnego aktu stanu małżeństwa (stanu cywilnego) może działać przez pełnomocnika, który wnioskując o odpis zupełny aktu małżeństwa zobowiązany jest złożyć do akt sprawy oryginał lub urzędowo poświadczoną kopię pełnomocnictwa.
Aby pozyskać odpis zupełny aktu stanu cywilnego (małżeństwa) należy w dowolnym Urzędzie Stanu Cywilnego, złożyć w tej sprawie pisemny wniosek (pamiętając o jego podpisaniu). Do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający dokonanie opłaty skarbowej.
Na dzień dzisiejszy wniosek można złożyć w następującej formie:
- za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej ePUAP, jeżeli posiadamy podpis elektroniczny lub profil zaufany ePUAP,
- korespondencyjnie, przesyłając wniosek pocztą tradycyjną na adres danego Urzędu Stanu Cywilnego,
- bezpośrednio w urzędzie stanu cywilnego, z tym że niektóre urzędy wymagają uprzedniego umówienia wizyty.
Przed złożeniem do USC wniosku o „Odpis zupełny aktu małżeństwa” należy przygotować następujące informacje oraz dane:
- datę i miejsce urodzenia,
- serię i numer dokumentu tożsamości,
- datę i miejsce zawarcia małżeństwa,
- imię i nazwisko współmałżonka plus jego inne dane, na przykład numer PESEL.
We wniosku należy również wskazać potrzebę uzyskania ”Odpisu zupełnego aktu małżeństwa”. Składając jeden wniosek można uzyskać jeden odpis zupełny aktu małżeństwa (bądź urodzenia, zgonu).
Skuteczne złożenie wniosku o odpis zupełny aktu małżeństwa za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej ePUAP oraz uiszczenie stosownej opłaty pozwala na otrzymanie odpisu zupełnego aktu małżeństwa w formie PDF.
W przypadku, gdy wnioskodawca nie otrzyma odpisu zupełnego aktu małżeństwa we wskazanej formie, oznacza to, że w Bazie Usług Stanu Cywilnego nie ma tego aktu. W takiej sytuacji konieczne jest przeniesienie aktu do tej bazy. Po przeniesieniu aktu do Bazy Usług Stanu Cywilnego, złożony wniosek zostanie rozpatrzony i zrealizowany w ustawowo określonych terminach tj.:
- do 7 dni roboczych od złożenia wniosku – jeśli wniosek składa się do Urzędu Stanu Cywilnego, w którym akt jest przechowywany w formie papierowej
lub
- do 10 dni roboczych od złożenia wniosku – jeśli wniosek składa się do urzędu stanu cywilnego, w którym akt nie jest przechowywany w formie papierowej.
Za wydanie „Odpisu zupełnego aktu stanu cywilnego” (małżeństwa) Urząd Stanu Cywilnego pobiera opłatę skarbową w wysokości 33 zł (Ustawa z dnia 16 lipca 2006 r. o opłacie skarbowej).
Będąc w posiadaniu „Odpisu zupełnego aktu małżeństwa” możemy w sądzie wieczystoksięgowym, właściwym dla miejsca prowadzenia księgi wieczystej, złożyć wniosek o zmianę nazwiska w księdze wieczystej, w której na skutek zawarcia związku małżeńskiego dane osobowe uległy zmianie.
Wniosek KW-WPIS o zmianę nazwiska w księdze wieczystej
Zmianę danych osobowych (nazwiska) w księdze wieczystej powstałych w wyniku zawarcia związku małżeńskiego (np. przyjęcia przez żonę nazwiska męża) przeprowadza sąd wieczystoksięgowy.
Mając na uwadze wymagania formalne obowiązujące w postępowaniu wieczystoksięgowym, aby sąd mógł zmienić nazwisko w księdze wieczystej należy w sądzie wieczystoksięgowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości (Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych) złożyć stosowny wniosek, do którego należy dołączyć następujące załączniki:
- „Odpis zupełny aktu małżeństwa” (w oryginale),
- dowód wniesienia opłaty.
Wniosek o zmianę nazwiska w księdze wieczystej składa się na urzędowym formularzu KW-WPIS. Formularz wniosku KW-WPIS można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (TUTAJ). Formularz KW-WPIS można również otrzymać w sekretariacie wydziału wieczystoksięgowego Sądu Rejonowego lub pobrać ze strony internetowej Sądu. W niektórych sądach, formularz KW-WPIS można również pobrać z gabloty dostępnej dla wszystkich petentów.
Wniosek należy przygotować w dwóch egzemplarzach, jeden zostanie w Sądzie, a drugi zostanie oddany jako potwierdzenie złożenia wniosku. Jeśli przygotujemy tylko jedną wersję wniosku, to konieczne będzie zrobienie kopii wniosku w Sądzie, za co pobrana zostanie dodatkowa opłata (wyższa niż w tradycyjnym punkcie „ksero”).
Formularz należy wypełnić w języku polskim, czytelnie, drukowanymi literami, bez skreśleń i poprawek, na maszynie, na komputerze lub ręcznie, zgodnie z opisem pól. Wnioskodawca wypełnia tylko pola jasne wniosku, z tym, że pola niewypełnione należy przekreślić.
W rubryce „Treść żądania” należy wpisać przykładowo:
Wnoszę o zmianę nazwiska „Wiśniewska Ewa” na nazwisko „Kowalska Ewa” w związku z zawarciem związku małżeńskiego.
Należy pamiętać, że w rubryce “Dane wnioskodawcy”, podajemy już nowe dane osobowe, zawarte w „Odpisie zupełnym aktu małżeństwa”.
Wniosek należy przygotować w dwóch egzemplarzach, jeden zostanie w Sądzie, drugi zostanie nam zwrócony jako potwierdzenie złożenia wniosku.
Opłata sądowa za wniosek o zmianę nazwiska w księdze wieczystej
Wniosek KW-WPIS w zakresie zmiany danych osobowych, które umiejscowione są w Dziale II księgi wieczystej, podlega opłacie sądowej w wysokości 100 zł.
Opłatę sądową za zmianę nazwiska w księdze wieczystej w wysokości 100 zł można uiścić na kilka sposobów, tj.:
- uiścić opłatę sądową w kasie Sądu Rejonowego, w którym prowadzona jest księga wieczysta,
- wnieść kwotę opłaty na rachunek Sądu Rejonowego, w którym prowadzona jest dana księga wieczysta,
- nabyć e-znaki sądowe (TUTAJ).
Dowód uiszczenia opłaty sądowej należy dołączyć do składanego w sądzie wniosku KW-WPIS. Na dowodzie uiszczenia opłaty sądowej należy wskazać numer księgi wieczystej, której dotyczy opłata.
Poprawnie wypełniony wniosek KW-WPIS można złożyć w biurze podawczym Sądu Rejonowego wydziału ksiąg wieczystych lub nadać w placówce pocztowej operatora pocztowego na adres Sądu Rejonowego wydziału ksiąg wieczystych właściwego dla miejsca prowadzenia księgi wieczystej, w której ma nastąpić zmiana nazwiska właściciela.
Złożony wniosek KW-WPIS podlega rejestracji w dzienniku KW. Potwierdzeniem złożenia wniosku KW-WPIS jest jego kopia opatrzona datą oraz podpisem osoby przyjmującej wniosek.
Ile kosztuje zmiana nazwiska w księdze wieczystej?
Na koszt czynności polegającej na zmianie nazwiska w księdze wieczystej składają się opłaty:
- 33 zł – za odpis zupełny aktu stanu cywilnego w formie papierowej,
- 100 zł – za złożenie w sądzie wieczystoksięgowym wniosku KW-WPIS o zmianę nazwiska w księdze wieczystej.
Razem koszt zmiany nazwiska w księdze wieczystej wynosi 133 zł. W przypadku, gdy pozyskanie odpisu zupełnego małżeństwa powierzymy pełnomocnikowi do kwoty 133 zł należy dodać koszt pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
Skutki braku aktualizacji nazwiska w księdze wieczystej
Zaniechanie przeprowadzenia w księdze wieczystej zmiany nazwiska może właścicielowi danej nieruchomości przysporzyć wiele kłopotów. Zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, Art. 36 pkt. 4: „Sąd może wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 do 10 000 zł w celu spowodowania ujawnienia prawa własności. W razie ujawnienia prawa własności nieruchomości, grzywny nieuiszczone mogą być umorzone w całości lub części.”
W przypadku zbywania nieruchomości przez osobę, która mimo zmiany nazwiska nie przeprowadziła sprostowania danych w księdze wieczystej, sposób postępowania wygląda nieco inaczej. Notariusz, sporządzając akt notarialny, dołączy do niego odpis aktu małżeństwa. Oczywiście, taki sposób postępowania musi zaakceptować przyszły nabywca nieruchomości.
Należy pamiętać, że zmiana nazwiska nie powoduje zmiany stanu prawnego nieruchomości.
Przeczytaj: Księgi wieczyste po nazwisku właściciela nieruchomości
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
- Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
- Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska, Art. 4 Przesłanki zmiany imienia lub nazwiska.
Zdjęcie: Fotolia