Pytanie “Jak znaleźć właściciela działki?” zadajemy sobie najczęściej w sytuacji, gdy jesteśmy zainteresowani nabyciem interesującej nas nieruchomości. Gdy jest ona położona w pobliskiej okolicy, ustalenie danych właściciela zazwyczaj nie stwarza większego problemu, często wystarczy zasięgnąć języka u lokalnych mieszkańców. Inaczej rzecz się ma, gdy owa nieruchomość leży na terenie odległym i nieznanym. Na szczęście, istnieje sposób na to, aby i w takim przypadku sprawdzić, do kogo należy działka – przedstawiam go w niniejszym artykule.
Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go online na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Ksiegiwieczyste.pl
Przekonaj się, jakie to proste!
Jak znaleźć właściciela działki, gdy znamy jej dane ewidencyjne
Każda nieruchomość gruntowa posiada indywidualne oznaczenie w postaci numeru ewidencyjnego działki oraz adresu administracyjnego (tzw. identyfikatora) działki. Dane te pochodzą z ewidencji gruntów i budynków. Aby zobrazować jak prezentują się poszczególne oznaczenia, posłużę się przykładem. Działka – nieruchomość gruntowa, na której znajduje się Stadion Narodowy w Warszawie posiada:
- numer ewidencyjny: 12/2,
- adres administracyjny (identyfikator): 146507_8.0101.12/2.
Jeśli posiadamy numer ewidencyjny lub identyfikator interesującej nas działki i wiemy, że posiada ona księgę wieczystą, kolejnym krokiem będzie ustalenie numeru wspomnianej księgi wieczystej. To właśnie ten dokument opisuje aktualny stan prawny nieruchomości i tym samym zawiera dane jej aktualnego właściciela.
Najszybszy sposób na znalezienie numeru KW, to skorzystanie z ogólnopolskiej wyszukiwarki dostępnej na stronie https://ksiegiwieczyste.pl, która umożliwia m.in. dotarcie do numeru księgi wieczystej po numerze działki lub jej identyfikatorze:
Źródło: Ksiegiwieczyste.pl – wyszukiwanie numerów KW po identyfikatorze działki
Z chwilą wyszukania numeru księgi wieczystej interesującej nas nieruchomości (po wniesieniu wymaganej na stronie opłaty), możemy bezpłatnie przejrzeć treść tej księgi na portalu prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości Ekw.ms.gov.pl – po kliknięciu w link „Przeglądanie księgi wieczystej”, należy w polu wyszukiwania wprowadzić ustalony numer księgi i kliknąć „Wyszukaj księgę”:
Źródło: Ekw.ms.gov.pl – wyszukaj księgę po numerze
System odnajdzie daną księgę, aby zapoznać się z jej treścią, należy wybrać opcję „Przeglądaj aktualną treść KW”. Analizując Dział II księgi wieczystej („Własność”), dowiemy się, kto jest prawowitym właścicielem działki, przykład:
Źródło: Ekw.ms.gov.pl – dział II księgi wieczystej, właściciel nieruchomości
Może się okazać, że właścicielem działki jest osoba fizyczna (może być ich kilka), wtedy poznamy jej imię i nazwisko, imiona rodziców i numer PESEL. Właścicielem danej działki może się też okazać np. gmina, spółka Skarbu Państwa albo inna jednostka.
Sprawa nieco się komplikuje, gdy nie znamy danych ewidencyjnych działki, ale na to też jest rozwiązanie.
Przeczytaj: Jak znaleźć numer księgi wieczystej po adresie lub numerze działki?
Jak znaleźć właściciela działki, gdy znamy wyłącznie jej lokalizację
Aby sprawdzić, do kogo należy działka w sytuacji, gdy znamy tylko jej położenie, poszukiwania musimy zacząć od ustalenia danych ewidencyjnych nieruchomości, czyli wspomnianego wcześniej numeru działki lub jej adresu administracyjnego (identyfikatora). Możemy to zrobić przez Internet, za pomocą interaktywnej mapy na stronie Geoportal360.pl. Korzystanie z mapy jest darmowe.
W tym celu na ekranie monitora wywołujemy widok z mapą Polski https://geoportal360.pl/map/. Wiemy, gdzie jest położona interesująca nas działka, lokalizujemy ją na mapie i w tym obszarze powiększamy mapę do momentu aż pojawią się na niej granice działek. Robimy to za pomocą znaków „plus”, „minus” w lewym górnym rogu mapy lub za pomocą „kółka” myszki. Przykładowy widok mapy z granicami działek wygląda następująco:
Źródło: Geoportal360.pl – przykład mapy z numerami i granicami działek
Po kliknięciu na obszar interesującej działki, w prawym górnym rogu mapy pojawi się dodatkowe okienko z pełnym identyfikatorem (adresem administracyjnym) i numerem działki oraz pozostałymi danymi (np. powierzchnia, TERYT, obręb ewidencyjny, województwo, miasto, gmina), przykład:
Źródło: Geoportal360.pl – przykładowe dane ewidencyjne działki
W tym momencie możemy przejść do kolejnych dwóch kroków opisanych w poprzednim akapicie, czyli:
- ustalenia numeru księgi wieczystej działki (np. za pomocą https://ksiegiwieczyste.pl),
- zapoznania się z treścią księgi wieczystej działki na stronie Ekw.ms.gov.pl.
Jak sprawdzić właściciela działki, która nie posiada księgi wieczystej?
Oczywiście może się okazać, że dana nieruchomość gruntowa nie posiada urządzonej księgi wieczystej. Jeśli jesteś zainteresowany poznaniem stanu prawnego takiej działki zapoznaj się z naszym artykułem „Zakup działki bez księgi wieczystej – co należy sprawdzić?” – dowiesz się z niego, jakie dokumenty, oprócz księgi wieczystej, mogą świadczyć o własności nieruchomości.
Czy urząd powie nam, kto jest właścicielem działki?
Posiadając dane ewidencyjne działki, możemy udać się do jednej z państwowych instytucji (Państwowa Ewidencja Gruntów lub Sąd Rejonowy – właściwe dla miejsca położenia nieruchomości), aby złożyć w niej stosowny wniosek o wydanie dokumentu, na którym będzie podany numer księgi wieczystej działki oraz dane osobowe jej właściciela. Oczywiście informacje te nie są udostępniane wszystkim zainteresowanym, warunkiem jest wskazanie interesu prawnego do nieruchomości (chęć zakupu danej działki nie jest interesem prawnym).
Państwowa Ewidencja Gruntów – wniosek o wypis z rejestru gruntów
Posiadając adres administracyjny działki możemy spróbować zdobyć nazwisko właściciela nieruchomości w Państwowej Ewidencji Gruntów (PEG), zajmującej się z ramienia starosty prowadzeniem ewidencji gruntów i budynków (zgodnie z ustawą z dnia 17 maja 1989 r. prawo geodezyjne). Prowadzona przez starostę ewidencja gruntów i budynków obejmuje m.in. informacje w zakresie:
- gruntów – ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas bonitacyjnych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty;
- budynków – ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych;
- lokali – ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej.
W ewidencji gruntów i budynków wykazuje się także:
- właścicieli nieruchomości, a w przypadku:
– nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego – oprócz właścicieli inne podmioty, w których władaniu lub gospodarowaniu, w rozumieniu przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa, znajdują się te nieruchomości,
– gruntów, dla których ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić ich właścicieli – osoby lub inne podmioty, które władają tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania. - miejsce pobytu stałego lub adres siedziby podmiotów, o których mowa w pkt 1;
- informację o wpisaniu do rejestru zabytków;
- informację, czy wyróżniony w ewidencji gruntów i budynków obszar gruntu, w całości lub w części, objęty jest formą ochrony przyrody wskazaną w art. 6 ust. 1 pkt 1-9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.);
- wartość katastralną nieruchomości;
- informacje dotyczące umów dzierżawy, jeżeli od wykazania takich informacji w ewidencji gruntów i budynków uzależnione jest nabycie praw wynikających z przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, a także z przepisów o rozwoju obszarów wiejskich.
Podstawowym dokumentem, pozyskiwanym w Państwowej Ewidencji Gruntów, zawierającym dane osobowe właściciela nieruchomości, jest wypis z rejestru gruntów.
Wnioskując do starosty o wypis z rejestru gruntów musimy liczyć się z tym, że owszem, za odpowiednią opłatą otrzymamy taki wypis, ale wiersz przeznaczony na dane właściciela nieruchomości będzie pusty. Aby pozyskać wypis z rejestru gruntów, którego elementem będzie nazwisko właściciela nieruchomości, niestety, ale trzeba wykazać się interesem prawnym do nieruchomości. Sama chęć zakupu nieruchomości nie jest wystarczającym argumentem w kwestii pozyskania wypisu z rejestru gruntów z danymi właściciela.
Przy odrobinie szczęścia i stosownej opłacie, wypis z rejestru gruntów z danymi właściciela zostanie nam udostępniony, ponieważ zgodnie z art. 24 ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne, to starosta posiada uprawnienia w zakresie udostępniania danych „wrażliwych”. Przy czym, to do starosty należy ocena czy można udostępnić dane z ewidencji gruntów i budynków czy też nie, nie łamiąc przy tym przepisów o ochronie danych osobowych.
Najczęściej, osoba, która we wniosku o wypis z rejestru gruntów wykaże swój interes prawny, otrzyma ten dokument z pełnymi danymi.
Sąd Rejonowy, Wydział Ksiąg Wieczystych – wniosek o odpis księgi wieczystej
Innym sposobem na pozyskanie nazwiska właściciela działki, którą jesteśmy zainteresowani, jest możliwość skorzystania z informacji instytucji, jaką jest Sąd Rejonowy, Wydział Ksiąg Wieczystych.
Dokumentem wydawanym przez Sąd Rejonowy, Wydział wieczystoksięgowy, na którym widnieje nazwisko właściciela działki, jest odpis księgi wieczystej.
W celu pozyskania numeru księgi wieczystej interesującej nas działki, należy w Sądzie Rejonowym, właściwym dla miejsca położenia działki, złożyć stosowny wniosek, podając w uzasadnieniu interes prawny. W przypadku przychylnego ustosunkowania się Sądu do naszej prośby, otrzymamy numer księgi wieczystej szukanej działki.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
- Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. prawo geodezyjne i kartograficzne.
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych.
Foto: Fotolia
