Każdy, kto zamierza nabyć jakąś nieruchomość, powinien zapoznać się z treścią księgi wieczystej danej nieruchomości. Znajomość wpisów w księdze wieczystej niejednokrotnie uchroni przyszłego nabywcę przed nieuczciwym sprzedającym.
Księgi Wieczyste Online – znajdź po adresie lub numerze działki
Numer księgi wieczystej
Aby móc zapoznać się z treścią konkretnej księgi wieczystej, najpierw powinniśmy posiąść wiedzę o jej numerze. Numer księgi wieczystej składa się z trzech członów: pierwszy z nich to czteroznakowy kod Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego, w którym księga została założona, drugi człon to numer według repertorium ksiąg wieczystych, trzeci człon to cyfra kontrolna.
Poszczególne elementy numeru oddzielone są od siebie znakiem „/” (ukośną kreską), schemat wygląda następująco: XXXX/XXXXXXXX/X.
Do jakiego urzędu udać się, aby uzyskać numer księgi wieczystej?
Numer księgi wieczystej nieruchomości możemy teoretycznie otrzymać w kilku urzędach.
Starostwo Powiatowe
Jednym z urzędów, w którym możemy uzyskać numer księgi wieczystej nieruchomości jest Starostwo Powiatowe reprezentowane przez Starostę, do którego należy m.in. prowadzenie Powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków.
Art. 20. 1. Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne określa, że ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące m.in. oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład, której wchodzą grunty. Natomiast zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, dokumentem, w którym ujawnia się numer księgi wieczystej nieruchomości, jest wypis z rejestru gruntów, wypis z rejestru budynków oraz wypis z rejestru lokali.
Wymienione dokumenty zawierają w swej treści nie tylko dane o nieruchomości, ale również dane właściciela czy władającego nieruchomością oraz wpis oznaczający numer księgi wieczystej.
Starostwo Powiatowe może udostępnić pełny wypis z rejestru gruntów, a więc zawierający numer księgi wieczystej, tylko osobie będącej właścicielem nieruchomości, osobie władającej nieruchomością bądź pełnomocnikowi tych osób.
Każda z tych osób może zwrócić się do Starostwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości z prośbą o sporządzenie wypisu z rejestru gruntów z adnotacją „dla celów prawnych”.
Należy nadmienić, że wniosek o wypis z rejestru gruntów możemy złożyć w formie elektronicznej korzystając z platformy ePUAP.
Obecnie, każde Starostwo na swojej stronie internetowej bardzo szczegółowo opisuje możliwość pozyskania dokumentów z zakresu ewidencji gruntów. Po wypełnieniu wniosku i uiszczeniu stosownej opłaty (50 zł), właściciel nieruchomości otrzyma dokument ”Wypis z rejestru gruntów z wpisem numeru księgi wieczystej” (zob. „Jak uzyskać wypis i wyrys z rejestru gruntów?„).
Niestety, na tak duże szczęście nie może liczyć osoba, która nie jest właścicielem nieruchomości, a numer księgi wieczystej jest jej niezbędny w celu zapoznania się z treścią księgi wieczystej dla celów ewentualnego nabycia nieruchomości. Osoba niebędąca właścicielem nieruchomości otrzyma wypis z rejestru gruntów, lecz rubryka „zarezerwowana” dla numeru księgi wieczystej będzie pusta.
Każdy, kto chce poznać numer księgi wieczystej, a nie jest właścicielem nieruchomości, władającym, czy pełnomocnikiem tych osób, zgodnie z ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne, musi wykazać się interesem prawnym.
Mówi o tym zapis ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne Art. 24.5:
„Starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt. 1, oraz wydaje wypisy z operatu ewidencyjnego, zawierające takie dane, na żądanie:
1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2a) operatorów sieci w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1537, 1920 i 2003 oraz z 2017 r. poz. 1529 i 1566);
3) innych podmiotów niż wymienione w pkt. 1–2a, które mają interes prawny w tym zakresie”.
Co rozumiemy pod pojęciem “interes prawny”?
Interes prawny jest to interes osobisty wynikający z przepisów prawa cywilnego, chroniony przez prawo. Pojęcie to należy rozumieć jako obiektywnie występującą potrzebę ochrony sfery prawnej powoda, którego prawa zostały lub mogą zostać zagrożone, czy których istnienie lub treść są niepewne.
Wykazanie interesu prawnego nakłada na urząd obowiązek traktowania powoda jako strony w postępowaniu.
Interes prawny musi zawsze mieć swoje oparcie w przepisach prawa materialnego, a także dać się obiektywnie stwierdzić. Innymi słowy, aby wykazać interes prawny np. w uzyskaniu w Starostwie bądź Sądzie Rejonowym numeru księgi wieczystej, należy znaleźć taki przepis prawa, na podstawie którego można żądać czynności organu ze względu na swój interes.
„Skuteczne powołanie się na interes prawny w wystąpieniu z żądaniem ustalenia prawa lub stosunku prawnego wymaga wykazania, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie, których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie wynikające z błędnego przekonania, co do przysługiwania powodowi określonych uprawnień, ryzyko naruszenia w przyszłości jego praw.”
(wyrok SN z 18 czerwca 2015r. III CSK 372/14, LEX nr 1745578).
„Interes prawny może polegać na usunięciu niepewności, co do prawa majątkowego, które jeszcze się nie zaktualizowało, a także praw o charakterze niemajątkowym.”
(wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2017r. I PK 12/16).
Z uwagi na fakt, że nie ma odrębnych formularzy w zakresie dokumentowania interesu prawnego, występując do Starostwa o (pełny) wypis z rejestru gruntów zawierający numer księgi wieczystej, musimy wykazać interes prawny związany z nieruchomością (gruntami, budynkami lub lokalami).
Przykładem będącym podstawą do wykazania interesu prawnego jest toczące się postępowanie spadkowe. Podobnie, nie powinniśmy mieć trudności w wykazaniu swojego interesu prawnego do nieruchomości w przypadku wyegzekwowania swoich należności z majątku dłużnika (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 01.09.2011r. sygn. akt I OSK 1444/10) albowiem: “Skuteczna egzekucja prawa jest jednym z najważniejszych zadań demokratycznego państwa prawa. Wszelkie ustawy szczególne, które wprowadzają tajemnice dotyczące niektórych informacji i danych nie mogą chronić zachowań naruszających prawo, jakim jest uchylenie się od egzekucji należności przez dłużników” (wyrok WSA w Gdańsku z 3 kwietnia 2008 r., I SA/Gd 547/07, Lex nr 567099).
Wychodząc z tego samego założenia WSA w Poznaniu wyrokiem z 3 marca 2010 r., IV SA/Po 802/09, niepubl.) w identycznej – jak niniejsza – sprawie, prawomocnie uwzględnił skargę na odmowę udzielenia informacji z ewidencji gruntów o majątku dłużnika.
W przypadku odzyskiwania swoich należności z majątku dłużnika, sprawę najlepiej zlecić komornikowi, który posiada pełne prawo do wglądu do dokumentacji ewidencyjnej oraz księgi wieczystej.
Za pozyskanie numeru księgi wieczystej umieszczonego w wypisie z rejestru gruntów zapłacimy tak, jak za wypis z rejestru gruntów, tj. 50 zł. (Załącznik do ustawy z dnia 17 maja 1989 r. tabela nr 11, Wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego).
Sąd Rejonowy
Drugim istotnym urzędem, w którym możemy pozyskać numer księgi wieczystej nieruchomości niebędącej naszą własnością, jest właściwy miejscowo Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych (zob. „Wydział Ksiąg Wieczystych – jak odnaleźć swój własny?„).
Numer księgi wieczystej zostanie nam udostępniony tylko w sytuacji, gdy udowodnimy interes prawny do nieruchomości. Nie ma natomiast interesu prawnego ten, kto domaga się udostępnienia numeru księgi wieczystej dla zwykłej ciekawości.
Wg St. Rudnickiego, pojęcie „interesu prawnego” w takim rozumieniu pokrywa się zazwyczaj z pojęciem „zainteresowania w sprawie” w znaczeniu użytym w Art. 510 paragraf 1 k.p.c.
Oznacza to, że zainteresowanym jest osoba, której prawo jest wpisane w księdze wieczystej, a więc może to być wierzyciel właściciela nieruchomości, bank, w którym właściciel stara się o kredyt bądź pośrednik nieruchomości. Wymienione osoby korzystają z domniemania, że mają interes prawny w zakresie przeglądania księgi wieczystej.
Ponieważ sąd wieczystoksięgowy nie dysponuje formularzami, które mogłyby posłużyć do złożenia wniosku o udostępnienie numeru księgi wieczystej, nieruchomości niebędącej naszą własnością, stosowny wniosek w sprawie musimy złożyć odręcznie.
W praktyce wniosek wraz z uzasadnieniem, o udostępnienie numeru księgi wieczystej nieruchomości, której nie jesteśmy właścicielem, kierujemy do Przewodniczącego Wydziału Ksiąg Wieczystych.
Przed złożeniem wniosku, należy w kasie właściwego miejscowo Sądu Rejonowego wnieść opłatę skarbową w wysokości 20 zł.
Sąd Rejonowy, po rozpatrzeniu złożonego wniosku w sprawie jw., udostępni nam numer księgi wieczystej bądź odmówi nam tej czynności. Od decyzji Sądu przysługuje odwołanie.
Przeczytaj: Jak znaleźć numer księgi wieczystej po adresie lub numerze działki?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne.
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
- St. Rudnicki “Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Przepisy o postępowaniu w sprawach wieczystoksięgowych. Komentarz”.
Foto: Pixabay.com
Podobne artykuły
