Wzrost kosztów i opłat sądowych od sierpnia 2019 r.

21 sierpnia 2019 r. weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Za co zapłacimy więcej?

Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Wejdź na Ksiegiwieczyste.pl
Sprawdź, jakie to proste!

Regulacje prawne

W dniu 14 lipca 2019 r. została ogłoszona ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Ujęte w niej zmiany dotyczą nie tylko ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, ale również ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Przepisy dotyczące wzrostu opłat sądowych zostały ujęte w Art. 4 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw i weszły w życie już w sierpniu 2019 r., czyli po upływie 14 dni od dnia publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw.

Zmiany w przepisach z zakresu postępowania cywilnego wejdą w życie po trzech miesiącach od dnia ogłoszenia ustawy.

Z analizy treści ustawy wynika, że wzrosły nie tylko dotychczas stosowane opłaty sądowe, ale również zostały wprowadzone nowe opłaty, których wcześniej nie stosowano, m.in. takie jak:

• opłaty w sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych,
• opłaty w sprawach o roszczenia wynikające z art. 36 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
• opłaty w sprawach o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
• opłaty w sprawach o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
• opłaty w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym.

Opłaty w sprawach niemajątkowych

Już od sierpnia 2019 r. wzrosły opłaty sądowe w sprawach o prawa niemajątkowe i prawa majątkowe.

W sprawach o prawa niemajątkowe maksymalną opłatę stałą pobiera się niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata ta nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 10 000 zł (Art.12).

Dotychczasowa opłata stała w sprawach o prawa niemajątkowe, niezależnie od wartości przedmiotu sporu, nie mogła być niższa niż 30 zł i wyższa niż 5 000 zł.

Opłaty w sprawach majątkowych

W sprawach o prawa majątkowe ustawodawca wprowadził siedmiostopniowy katalog opłat. Wysokość opłaty uzależniona została od wartości przedmiotu sporu.

Zgodnie z katalogiem opłat w sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia w niżej podanych wysokościach:

Opłata stosunkowa

W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.

Dotychczasowa opłata stosunkowa pobierana od pisma wynosiła nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł. (Art.13).

Nowe opłaty sądowe

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadza do stosowania nowe opłaty sądowe w sprawach o roszczenia majątkowe, takie jak:

– roszczenia wynikające z czynności bankowych – od strony będącej konsumentem lub osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo rodzinne przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1 000 złotych (Art. 13a),

– roszczenia wynikające z Art. 36 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945 oraz z 2019 r. poz. 60, 235, 730 i 1009) – przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1 000 złotych (Art. 13 b),

– roszczenia o:

1. usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
2. pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
3. zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji

– przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 40 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 2 000 złotych (Art. 13 c).

– roszczenia w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym – opłata stała lub stosunkowa wynosi połowę opłaty ustalonej zgodnie z Art. 13, Art. 13a i Art. 13b, jednak nie mniej niż 100 złotych i nie więcej niż 200 000 złotych (Art. 13 d).

W sprawach, w których powód przed wytoczeniem powództwa wziął udział w mediacji lub podjął próbę rozwiązania sporu przez złożenie wniosku o rozpatrzenie sporu przez właściwy sąd polubowny – opłata stała lub stosunkowa od pozwu podlega obniżeniu o dwie trzecie, nie więcej jednak niż o 400 złotych. (Art. 13 e).

Nowe opłaty stałe oraz stosunkowe w prowadzono również od:

– pisma zawierającego oświadczenie o rozszerzeniu powództwa lub jego zmianie w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu w wysokości różnicy między opłatą należną od powództwa rozszerzonego lub zmienionego, a opłatą należną sprzed rozszerzenia lub zmiany powództwa. W sprawach tych pobierana jest opłata w wysokości nie niższej niż 30 złotych;

– wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia albo zarządzenia. Od wskazanego wniosku pobierana jest opłata sądowa w wysokości 100 zł;

– pozwu w sprawach o ochronę praw autorskich i praw pokrewnych oraz w sprawach o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji. Od pozwu w wymienionych sprawach pobierana jest opłata stała lub stosunkowa, a od każdego innego roszczenia opłata stała w kwocie 300 zł;

– od wniosku o:

1. zabezpieczenie dowodów w sprawach o naruszenie praw autorskich,
2. zabezpieczenie dowodów w sprawie naruszenia prawa patentowego,
3. zabezpieczenie dowodów w sprawie naruszenia ochrony prawnej odmian roślin.

od złożonego wniosku w/w sprawach pobierana jest opłata stała w wysokości 200 zł.

Wzrost opłaty stałej

Znacznemu podwyższeniu z 40 zł na 100 zł uległy opłaty stałe od:

1. wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części,
2. apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu;
3. wniosku o zabezpieczenie dowodu (Art. 23).

Sprawy gospodarcze

Podniesiono opłatę stałą z 2 000 zł do 5 000 zł od pozwu w sprawie o:

1. rozwiązanie spółki,
2. wyłączenie wspólnika ze spółki,
3. uchylenie uchwały organu spółki.

Sprawy z zakresu prawa o księgach wieczystych

Zgodnie z obowiązująca ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w sierpniu 2019 r. znacznemu podwyższeniu uległy opłaty stałe w sprawach z zakresu prawa o księgach wieczystych.

Dotychczas stosowana opłata stała w wysokości 60 zł od wniosku o:

1. założenie księgi wieczystej,
2. połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości,
3. odłączenie nieruchomości lub jej części,
4. sprostowanie działu I – O,
5. wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
6. dokonanie innych wpisów, poza określonymi w Art. 42 i 43

została podniesiona do 100 zł.

Przeczytaj: Ile kosztuje wpis w księdze wieczystej?

Sprawy z zakresu prawa spadkowego

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw wprowadza również podwyżki opłat sądowych w zakresie prawa spadkowego. Chodzi o podniesienie opłaty stałej z 50 zł na 100 zł w zakresie złożenia wniosku o:

1. stwierdzenie nabycia spadku,
2. zabezpieczenie spadku,
3. sporządzenie spisu inwentarza,
4. odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Jeżeli wnioski ujęte w punktach 1-4 są umieszczone w jednym piśmie lub we wniosku o dział spadku, opłatę pobiera się od każdego z nich odrębnie.

Wprowadzenie nowych opłat sądowych oraz podwyższenie opłat sądowych dotychczas stosowanych ma na celu obniżenie nakładów finansowych obciążających Skarb Państwa, jak również dostosowanie wysokości opłat sądowych do siły nabywczej pieniądza.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.

Zdjęcie: Pixabay.com