Jak wykreślić prawo dożywocia z księgi wieczystej?

Nabywając nieruchomość, pamiętajmy, aby dokładnie sprawdzić prowadzoną dla niej księgę wieczystą. W Dziale III księgi wieczystej możemy bowiem natknąć się na wpisy, które mogą przysporzyć wiele problemów. Może się również zdarzyć, że istniejące wpisy są już nieaktualne i istnieją przesłanki do ich wykreślenia. W sytuacji, gdy dotyczą one prawa dożywocia, posiadając odpowiednie dokumenty możemy podjąć kroki zmierzające do wykreślenia tego prawa z księgi wieczystej.

Księgi Wieczyste Online – znajdź po adresie lub numerze działki

Prawo dożywocia w księdze wieczystej – co oznacza?

Prawo dożywocia określa art. 908 – 916 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, zgodnie z którym:

“nabywca w zamian za przeniesienie własności nieruchomości zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę, jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym”.

Innymi słowy, osoba starsza w zamian za zapewnienie sobie spokojnej i w miarą dostatniej starości pozbywa się swojego majątku, najczęściej domu lub mieszkania.

Czynność przeniesienia prawa własności do nieruchomości następuje na zasadzie aktu notarialnego, a prawa „dożywotnika” zostają ujawnione w księdze wieczystej nieruchomości, dla której jest ona prowadzona.

Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go online na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Ksiegiwieczyste.pl
Przekonaj się, jakie to proste!

Obowiązki nabywcy nieruchomości z prawem dożywocia

Prawo dożywocia to swoiste prawo, które w praktyce najczęściej jest wykorzystywane przez rolników, którzy w zamian za przekazanie następcy swojego gospodarstwa wraz z budynkami, oczekują od następcy, dożywotniej opieki, możliwości dożywotniego mieszkania, wyżywienia, ubrania oraz godnego pochówku.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, nabywca mieszkania (bądź domu jednorodzinnego) w zamian za jego nabycie powinien przede wszystkim:

• przyjąć dożywotnika, jako domownika,
• dostarczać dożywotnikowi wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła, opału,
• zapewnić dożywotnikowi pomoc i pielęgnowanie w chorobie,
• sprawić dożywotnikowi własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Oczywiście, zakres obowiązków nabywcy wobec dożywotnika może być rozszerzony lub zawężony, o czym decyduje treść umowy dożywocia.

Przeczytaj: Umowa o dożywocie – notariusz, podatki i inne koszty

Zamiana prawa dożywocia na rentę

Prawo dożywocia jest prawem niezbywalnym, jednak w wyjątkowych przypadkach można się tego prawa zrzec lub zamienić na rentę.

Może się zdarzyć, że z jakichkolwiek powodów między dożywotnikiem, a zobowiązanym wytworzą się takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby w dalszym ciągu pozostawały ze sobą w bezpośrednim sąsiedztwie. Wówczas na żądanie jednej ze stron, sąd na podstawie wyroku sądowego może zamienić wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień (Art. 913 – 914 k.c.).

Umowa dożywocia, jak każda inna umowa, może być również za zgodą obu stron zmieniona lub rozwiązana. Takie prawo pozwala na zamianę dożywocia na inną formę rekompensaty, którą najczęściej jest renta (umowa notarialna).

Rozwiązanie umowy o dożywocie

W bardzo wyjątkowych sytuacjach sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę dożywocia.

Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa (Art. 914 k.c.).

Kiedy prawo dożywocia wygasa?

Prawo dożywocia przestaje funkcjonować wraz ze śmiercią dożywotnika (odpis skrócony aktu zgonu USC).

Dokumenty umożliwiające wykreślenie prawa dożywocia z księgi wieczystej

Każda z wyżej wymienionych sytuacji kończy się sporządzeniem dokumentu, na podstawie, którego można wystąpić do sądu, wydziału ksiąg wieczystych o wykreślenie prawa dożywocia.

Dokumentem niezbędnym, na podstawie którego można złożyć wniosek o wykreślenia prawa dożywocia z księgi wieczystej, jest:

1. Umowa notarialna.
2. Odpis wyroku sądu.
3. Odpis skrócony aktu zgonu z USC.

Przeczytaj: Służebność osobista mieszkania – co oznacza, jakie daje prawa?

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Foto: Matthias Zomer z Pexels.com