Nowe zasady segregacji śmieci – jak robić to prawidłowo
W maju 2018 roku Unia Europejska przyjęła do realizacji pakiet środków mających na celu zmianę w sposobie prowadzenia gospodarki odpadami i wprowadzenie w życie gospodarki o obiegu zamkniętym.
Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Wejdź na Ksiegiwieczyste.pl
Sprawdź, jakie to proste!
Gospodarka odpadami w obiegu zamkniętym
Aby osiągnąć określony cel, przyjęto nowe bardziej restrykcyjne zasady segregacji odpadów komunalnych jak i odpadów opakowaniowych. Sukcesywne zmniejszanie odpadów zmieszanych ma doprowadzić do takiego stanu, aby poziom recyklingu odpadów komunalnych z roku na rok wzrastał aż do uzyskania w roku 2030 poziomu 65%.
Ustalone założenia obligują państwa europejskie do obliczania współczynnika recyklingu, co daje możliwość Unii Europejskiej monitorowania założonego celu w dążeniu do realizacji gospodarki odpadami komunalnymi i odpadami opakowaniowymi w obiegu zamkniętym. Przepisy przyjęte w 2018r. przez państwa Unii Europejskiej w zakresie gospodarki odpadami w systemie zamkniętym stanowią przykład i wyzwanie do podobnych działań w zakresie dbałości o środowisko dla innych państw świata.
Nowe zasady segregowania śmieci w Unii Europejskiej
Głównym celem prowadzenia restrykcyjnej gospodarki odpadami polegającej na zminimalizowaniu ilości odpadów zmieszanych oraz wyeliminowania konieczności ich składowania jest zmniejszenie poważnych zanieczyszczeń naszej planety. Zgodnie z ustaleniami Unii Europejskiej, wszystkie państwa członkowskie mają wprowadzić i przestrzegać zasad selektywnej zbiórki odpadów i ich recyklingu.
Do 2025 roku współczynnik dla recyklingu poszczególnych odpadów ma wzrosnąć do poziomu:
- wszystkie opakowania – 65%,
- tworzywa sztuczne – 50%,
- drewno – 25%,
- metale żelazne – 70%,
- aluminium – 50%,
- szkło – 70%,
- papier i tektura – 75%.
Do roku 2030 docelowe współczynniki recyklingu w założeniu mają wynosić:
- wszystkie opakowania – 70%,
- tworzywa sztuczne – 55%,
- drewno – 30%,
- metale żelazne – 80%,
- aluminium – 60%,
- szkło – 75%,
- papier i tektura – 85%.
Przepisy Unii Europejskiej dotyczą także innych odpadów. Do 2022 roku selektywnie mają być zbierane niebezpieczne odpady pochodzące z gospodarstw domowych. Do roku 2023 obowiązek ten będzie dotyczył również bioodpadów, a do 2025 materiałów włókienniczych.
Wdrożenie nowych zasad segregowania odpadów w Polsce
W Polsce przepisy z zakresu gospodarki recyklingowej zostały wprowadzone ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z w/w ustawą utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy określa regulamin gminy, który uchwala rada gminy, po zasięgnięciu opinii powiatowego inspektora sanitarnego. Uchwalony przez radę gminy regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy m.in. w zakresie wymagań:
- selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego pięć frakcji, do których należą: metale i tworzywa sztuczne, szkło, bioodpady, papier, zmieszane;
- selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych zwane PSZOKu w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy.
Zadaniem punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOKu) jest odbiór co najmniej odpadów komunalnych, jak również odpadów niebezpiecznych, przeterminowanych leków i chemikaliów, odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, zużytych opon, odpadów budowlanych i rozbiórkowych oraz odpadów tekstyliów i odzieży.
Przeczytaj: Obowiązek meldunkowy nadal istnieje – co oznacza i jak go dopełnić?
Szczegółowe zasady segregacji odpadów komunalnych – podział na 5 frakcji
Zgodnie z nowymi zasadami odpady komunalne powinny być segregowane i wrzucane do pięciu pojemników bądź worków różniących się kolorami. Każdemu kolorowi pojemnika (worka) przypisane są inne rodzaje odpadów, i tak:
I. Metale i tworzywa sztuczne – kolor żółty
Do pojemników i worków o kolorze żółtym należy WRZUCAĆ:
- odkręcone i zgniecione plastikowe butelki po napojach,
- nakrętki, o ile nie zbieramy ich osobno w ramach akcji dobroczynnych,
- plastikowe opakowania po produktach spożywczych,
- opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i sokach),
- opakowania po środkach czystości (np. proszkach do prania), kosmetykach (np. szamponach, paście do zębów) itp.,
- plastikowe torby, worki, reklamówki, inne folie,
- aluminiowe puszki po napojach i sokach,
- puszki po konserwach,
- folię aluminiową,
- metale kolorowe,
- kapsle, zakrętki od słoików.
Do pojemników i worków o kolorze żółtym NIE WRZUCAMY:
- butelek i pojemników z zawartością,
- plastikowych zabawek,
- opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych,
- opakowań po olejach silnikowych,
- części samochodowych,
- zużytych baterii i akumulatorów,
- puszek i pojemników po farbach i lakierach,
- zużytego sprzętu elektronicznego i AGD.
II. Szkło – kolor zielony
Jeżeli szkło według decyzji gminy zbiera się w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, szkło bezbarwne zbiera się w pojemnikach koloru białego oznaczonych napisem „Szkło bezbarwne”, a szkło kolorowe w pojemnikach koloru zielonego oznaczonych napisem „Szkło kolorowe”.
Do pojemników i worków o kolorze zielonym należy WRZUCAĆ:
- butelki i słoiki po napojach i żywności (w tym butelki po napojach alkoholowych i olejach roślinnych),
- szklane opakowania po kosmetykach (jeżeli nie są wykonane z trwale połączonych kilku surowców).
Do pojemników i worków w kolorze zielonym NIE WRZUCAMY:
- ceramiki, doniczek, porcelany, fajansu, kryształów,
- szkła okularowego,
- szkła żaroodpornego,
- zniczy z zawartością wosku,
- żarówek i świetlówek,
- reflektorów,
- opakowań po lekach, rozpuszczalnikach, olejach silnikowych,
- luster,
- szyb okiennych i zbrojonych,
- monitorów i lamp telewizyjnych,
- termometrów i strzykawek.
III. Bioodpady – kolor brązowy
Do pojemników i worków o kolorze brązowym należy WRZUCAĆ:
- odpadki warzywne i owocowe (w tym obierki itp.),
- gałęzie drzew i krzewów,
- skoszoną trawę, liście, kwiaty,
- trociny i korę drzew,
- niezaimpregnowane drewno,
- resztki jedzenia.
Do pojemników i worków w kolorze brązowym NIE WRZUCAMY:
- kości zwierząt,
- oleju jadalnego,
- odchodów zwierząt,
- popiołu z węgla kamiennego,
- leków,
- drewna impregnowanego,
- płyt wiórowych i pilśniowych MDF,
- ziemi i kamieni.
IV. Papier – kolor niebieski
Do pojemników i worków w kolorze niebieskim należy WRZUCAĆ:
- opakowania z papieru, karton, tekturę (także falistą),
- katalogi, ulotki, prospekty,
- gazety i czasopisma,
- papier szkolny i biurowy, zadrukowane kartki,
- zeszyty i książki,
- papier pakowy,
- torby i worki papierowe.
Do pojemników i worków w kolorze niebieskim NIE WRZUCAMY:
- ręczników papierowych i zużytych chusteczek higienicznych,
- papieru lakierowanego i powleczonego folią,
- papieru zatłuszczonego lub mocno zabrudzonego,
- kartonów po mleku i napojach,
- papierowych worków po nawozach, cemencie i innych materiałach budowlanych,
- tapet,
- pieluch jednorazowych i innych materiałów higienicznych,
- zatłuszczonych jednorazowych opakowań z papieru i naczyń jednorazowych,
- ubrań.
V. Frakcje zmieszane (czarny).
Do pojemników i worków z odpadami zmieszanymi oznaczonych kolorem czarnym należy wrzucać wszystko to, czego nie można odzyskać w procesie recyklingu, z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych.
Możliwość określenia dodatkowych warunków przez gminy
Rada gminy może w regulaminie wprowadzić obowiązek selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych innych niż w/w.,np.:
- może określić dodatkowe warunki dotyczące ułatwienia prowadzenia selektywnego zbierania odpadów przez osoby niepełnosprawne, w szczególności niedowidzące;
- może określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi oraz zwolnić właścicieli takich nieruchomości, w całości lub w części z opłat.
Odpady niebezpieczne
Na szczególną uwagę zasługują wszystkie odpady niebezpieczne, takie jak zużyte baterie i akumulatory, przeterminowane lekarstwa, zużyte świetlówki, zużyty sprzęt RTV i AGD. Tego typu odpady należy obowiązkowo oddawać do lokalnych (gminnych) Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) lub sklepu ze sprzętem elektronicznym.
Zawarte w/w odpadach niebezpiecznych metale ciężkie, kwasy żrące i korozyjne, a także substancje rakotwórcze i rtęć muszą zostać zneutralizowane. Należy nadmienić, że Ustawa zobowiązuje gminy do organizowania Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. O tym czy gmina dysponuje takimi punktami oraz o godzinach otwarcia tych punktów można dowiedzieć się wchodząc na stronę internetową gminy.
Jak wyrzucać obierki, czy myć pojemniki po jogurtach…
Wprowadzenie Jednolitego Systemu Segregacji Odpadów ma na celu oddzielenie surowca od odpadu, który nie nadaje się do powtórnego przetworzenia. Szczególnie chodzi tutaj o metale i tworzywa sztuczne, papier, a także opakowania szklane i odpady biodegradowalne.
Segregowanie szkła, papieru, tworzyw sztucznych wraz z metalem czy oddzielanie odpadów biodegradowalnych pozwala uzyskać najbardziej pełnowartościowe surowce do ponownego wykorzystania (przetworzenia).
Wrzucając do pojemników odpady ze szkła bądź biodegrawowalne należy pamiętać, aby wyrzucać je bez worków.
Przed wyrzuceniem plastikowych butelek wskazanym jest odkręcić z nich nakrętki oraz zgnieść, przez co dzięki zmniejszeniu objętości wyrzucanych produktów będziemy mogli wyrzucić do tego samego pojemnika znacznie więcej.
Obierki warzyw i owoców najlepiej jest przeznaczyć na kompost. Jeżeli z różnych przyczyn nie posiadamy kompostownika, części roślin wrzucamy do pojemnika na odpady biodegradowalne.
Istotnym jest to, że przed wyrzuceniem do pojemnika na odpady segregowane szkła, plastiku czy metalu nie musimy ich myć. Wystarczy, że zostaną opróżnione z ewentualnych pozostałości. Mycie surowca zostanie przeprowadzone na późniejszym etapie recyklingu.
Gdzie wyrzucić…? Pomoże wyszukiwarka!
Pomimo jasnych wytycznych odnośnie segregowania odpadów, zdarza się, że trzymając w ręku opakowanie np. po mleku zastanawiamy się, do którego pojemnika na odpady należy je wrzucić. Podobne niezdecydowanie odczujemy w przypadku konieczności wyrzucenia np. słoika z resztkami przecieru pomidorowego czy innej substancji pozostałej na ściankach tego słoika.
Na dzień dzisiejszy, stojąc przed takimi dylematami, aby nie popełnić błędu przy segregowaniu odpadów, możemy skorzystać z pojawiających się w Internecie wyszukiwarek internetowych, za pomocą których możemy sprawdzić, do pojemnika w jakim kolorze należy wrzucić dany produkt, np. opakowanie po jajkach, rozbitą butelkę, czy wkład do długopisu.
Przykładowe wyszukiwarki:
- https://segrgujna5.um.warszawa.pl/,
- https://ekosystem.wroc.pl/segregacja-odpadow/gdzie-wrzucic/,
- https://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/ochrona-srodowiska/selektywna-zbiorka-odpadow/.
Wyszukiwarki pozwalają na szybkie wskazanie, do jakiego pojemnika powinien trafić dany odpad. Przykład:
Wzrost kosztów segregowani i wywozu odpadów
Wprowadzenie nowych zasad segregacji odpadów komunalnych wiąże się ze wzrostem kosztów ich segregowania i wywozu. Wzrost kosztów segregowania i wywozu został podyktowany m.in. wprowadzeniem segregacji dodatkowej frakcji, co z kolei przekłada się na konieczność udostępnienia dodatkowych pojemników czy worków na tę frakcje oraz zwiększa częstotliwość wywozu odpadów.
Wraz ze wzrostem ilości frakcji (z czterech na pięć) wzrosła konieczność zaangażowania większej ilości śmieciarek oraz ludzi obsługujących te pojazdy. Wszystkie wymienione wyżej elementy mają istotny wpływ na ostateczny koszt segregacji i wywozu odpadów, który obciąża budżet mieszkańców danej gminy.
Na podstawie obowiązującej ustawy, rada gminy w drodze uchwały, może w części zwolnić z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, proporcjonalnie do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych.
W razie stwierdzenia, że właściciel nieruchomości, który złożył informację, że kompostuje odpady biodegradowalne:
- nie posiada, kompostownika przydomowego,
lub
- nie kompostuje bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostowniku przydomowym,
lub
- uniemożliwia wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, lub upoważnionej przez niego osobie dokonanie oględzin nieruchomości, w celu weryfikacji zgodności podanej informacji, ze stanem faktycznym – wójt, burmistrz lub prezydent miasta stwierdza, w drodze decyzji, utratę prawa do zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Przeczytaj: Wzrost opłat za wywóz śmieci od 2020 r.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów.
- Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
- W artykule wykorzystano również informacje zawarte na Stronie Internetowej Urzędu Miasta Łodzi.
Zdjęcie: Unsplash.com