Księgi wieczyste są zakładane i prowadzone przez Wydziały Ksiąg Wieczystych w Sądach Rejonowych właściwych według miejsca położenia nieruchomości. Księgi wieczyste są prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości.
Księgi wieczyste zakłada się dla nieruchomości:
- które nie posiadają księgi wieczystej,
- których księgi zaginęły lub uległy zniszczeniu,
- w wyniku odłączenia części nieruchomości z innej księgi wieczystej,
- w wyniku wyodrębnienia lokalu.
Jeżeli posiadamy nieruchomość, która nie posiada księgi wieczystej musimy ją jak najszybciej założyć.
Zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych:
„właściciel kilku nieruchomości stanowiących całość gospodarczą lub graniczących ze sobą może żądać połączenia ich w księdze wieczystej w jedną nieruchomość”.
Księgi wieczystej są prowadzone w wersji elektronicznej.
Przy każdej księdze wieczystej prowadzona jest dokumentacja zwana „aktami księgi wieczystej”. Akta księgi wieczystej jako swoisty zbiór dokumentów dotyczących danej księgi wieczystej gromadzone są przez sąd w sposób chronologiczny.
Księgi Wieczyste Online – znajdź po adresie lub numerze działki
Dla jakich nieruchomości zakłada się księgę wieczystą?
Zgodnie z obowiązującym prawem księgę wieczystą zakłada się dla następujących nieruchomości:
- nieruchomości gruntowych,
- nieruchomości budynkowych,
- nieruchomości lokalowych,
- ograniczonych praw rzeczowych, tj. dla: własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego albo prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.
Komu przysługuje prawo do złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej?
Prawo złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej przysługuje:
- właścicielowi nieruchomości,
- osobie, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe (np. służebność, hipoteka) do określonej nieruchomości,
- wierzycielowi, jeśli przysługuje mu prawo, które ma być wpisane do księgi wieczystej,
- właściwej państwowej jednostce organizacyjnej,
- osobie, której oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste,
- osobie, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Aby założyć księgę wieczysta dla nieruchomości, musimy złożyć stosowny wniosek o założenie księgi wieczystej w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
Jakie dokumenty dołączamy do wniosku o założenie księgi wieczystej?
Do wniosku o założenie księgi wieczystej dołączamy dokumenty określone przepisami prawa. Podstawowymi dokumentami do wniosku o założenie księgi wieczystej są:
- Wypis i wyrys z rejestru gruntów – dokument ten możemy uzyskać w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Dokument określa oznaczenie nieruchomości, miejsce jej położenia, obszar, oraz sposób korzystania.
- Wymienienie wszystkich uprawnionych, na rzecz których ma być wpisana własność, wskazanie ich adresów.
- Tytuł własności.
- Wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość lub ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw.
Jeżeli nieruchomość posiadała już księgę wieczystą, a księga ta zaginęła lub uległa zniszczeniu we wniosku o założenie księgi wieczystej należy podać numer tej księgi.
Jeżeli dla nieruchomości był prowadzony zbiór dokumentów należy we wniosku o założenie księgi wieczystej wskazać numer tego zbioru.
Jeżeli nieruchomość nie miała księgi wieczystej ani też dla nieruchomości nie był prowadzony zbiór dokumentów, wniosek powinien zawierać odpowiednie oświadczenie o tej sprawie.
Wniosek o założenie księgi wieczystej składamy na formularzu KW-ZAL pozyskanym ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (https://ms.gov.pl/) lub pozyskanym w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego.
W szczególnych sytuacjach możliwe jest także założenie księgi wieczystej z urzędu, np. gdy po otrzymaniu przez sąd zawiadomienia o zmianie właściciela danej nieruchomości wszczyna on z urzędu postępowanie o założenie księgi wieczystej.
O założeniu księgi wieczystej zawiadamiani są wszyscy uczestnicy postępowania i wnioskodawca, a także właściwy organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków.
Opłaty za założenie księgi wieczystej
Stawki opłat za założenie księgi wieczystej jak i stawki opłat za wpis do księgi wieczystej zostały ujęte w Ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398).
Przykładowo za wniosek o założenie księgi wieczystej zapłacimy 100 zł (Art. 44.1).
Inne przykładowe opłaty:
Art. 42.1. Opłatę stałą w kwocie 200 złotych pobiera się od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Jeżeli wniosek dotyczy wpisu udziału w prawie, pobiera się część opłaty stałej proporcjonalną do wysokości udziału, nie mniej jednak niż 100 złotych.
Od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia, zapisu lub działu spadku albo zniesienia współwłasności pobiera się jedną opłatę stałą w wysokości 150 złotych niezależnie od liczby udziałów w tych prawach.
Art. 43. Opłatę stałą w kwocie 150 złotych pobiera się od wniosku o wpis:
1) własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami;
2) własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha;
3) praw osobistych i roszczeń;
4) zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych.
Przeczytaj: Wydział Ksiąg Wieczystych – jak odnaleźć swój własny?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.).
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 2016 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym (Dz. U. 2016 poz. 312).
- Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398).
Foto: Fotolia
Podobne artykuły
